استفاده از استنلس استیل در تولید قاشق و چنگال

فهرست موضوعات

مقدمه

قاشق یکی از اولین اختراعات بشر است که احتمالاً قدمت ساخت آن به دورانی که بشر شروع به نوشیدن مایعات داغ کرد برمیگردد. در اروپای شمالی، اولین قاشق ها از چوب ساخته شدند. پس از آن از شاخ گاو، عاج، برنز و در نهایت نقره و طلا برای ساخت قاشق استفاده شد. از آنجایی که قاشق و به طور کلی وسایل سرو غذای ساخته شده با فلزات گرانبهایی همچون نقره و طلا قیمت بسیار بالایی دارند، امروزه ابزارهای آشپز خانه عمدتا از ورق استیل نگیر و یا همان ورق استیل 304 ساخته می شوندکه دارای 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل می باشد. پایین بودن قیمت ورق استیل نگیر در مقایسه با طلا، نقره و برنز، مقاومت آن در دمای بالا، استحکام عالی، مقاومت در برابر زنگ زدن، قابلیت شستشو و تمیزکاری آسان (چه به صورت دستی و چه در ماشین ظرفشویی) این آلیاژ را به بهترین انتخاب برای ساخت ظروف سرو غذا تبدیل می کند.
ورق استیل 304 که با نام فولاد 18/8 نیز شناخته می شود، در گروه فولادهای آستنیتی قرار می گیرد،  رسانایی الکتریکی و حرارتی کمتری نسبت به فولاد کربنی دارد. این گرید فاقد خاصیت مغناطیسی بوده و به همین دلیل به آن ورق استیل نگیر می گویند. مقاومت در برابر خوردگی آن نسبت به فولاد معمولی بسیار بالاتر است و به دلیل شکل پذیری خوبی که دارد، کاربرد وسیعی در ساخت ظروف آشپزخانه پیدا کرده است. به دلیل داشتن عناصر آلیاژی کروم و نیکل، قیمت ورق استیل نگیر نسبت به فولاد کربنی بیشتر است.

تاریخچه پیدایش قاشق و چنگال

قاشق یکی از قدیمی ترین ظروف غذا خوردن روی کره زمین است. از این رو تعجب آور نیست اگر در نظر بگیریم که تقریباً از زمانی که انسان ها به غذا نیاز داشتند، به وسیله ای نیاز دارشتند تا با آن غذا بخورند. برخلاف چاقو و چنگال‌، که در بیشتر موارد نیاز بود ساخته شوند، قاشق‌های طبیعی با استفاده از چیزهایی مانند صدف‌های دریایی یا سنگ‌هایی با شکل مناسب قابل استفاده بودند. اگرچه این قاشق های طبیعی هنوز دسته نداشتند، اما استفاده از قاشق از همان شروع شد. اگرچه تاریخ دقیقی از زمان ساخت قاشق توسط انسان وجود ندارد اما در منابع تاریخی آورده شده که اولین نمونه های قاشق ( به شکل دسته دار) که از شاخ حیوانات و چوب ساخته شده اند، حدود هزار سال پیش از میلاد، در مصر باستان برای اهداف مذهبی مورد استفاده قرار می گرفتند.

مراحل ساخت قاشق و چنگال

1.    تولید با صفحات مستطیلی و مسطح فولاد ضد زنگ، یا آلیاژ مورد نظر شروع می شود. رول‌های بزرگ در اندازه های کوچک بریده می شوند که این صفحات جدا شده تقریباً به شکل قطعه‌ای هستند که قرار است تولید شود.
2.    از طریق یک سری عملیات نورد، مطابق با الگوهای تعریف شده برای ساخت ظروف لبه تخت، این صفحات به ضخامت و شکل مطلوب و مورد نیاز، رسانده می شوند. به این ترتیب که ابتدا ورق های اولیه ( که به شکل قطعه نهایی جدا شده اند) در جهت عرضی و طولی نورد می شوند، سپس قسمت های اضافی که خارج از طرح کلی قطعه قرار می گیرد بریده می شوند. به عنوان مثال، ضخامت قاشق باید در پایه دسته بیشتر باشد تا در برابر خم شدن مقاومت کند. این مرحله ضخامت قسمت های مختلف قاشق یا چنگال را تنظیم می کند تا در دست گرفتن آنها احساس خوبی داشته باشد. 
3.    صفحات شکل داده شده بین مراحل مختلف باید تحت عملیات آنیل و تنش گیری قرار گیرند تا فرآیند بعدی به راحتی بتواند روی آن انجام شود. فرایند آنیل باید به خوبی کنترل شود تا قطعه نهایی در برابر خم شدن، شکستن و فرورفتگی مقاوم باشد. آخرین مرحله ی آنیلینگ اهمیت بسیار بالایی دارد؛ چراکه در این مرحله سختی قطعه باید در حد مشخصی باشد تا نقوش برجسته تزئینی بتواند با تمام جزئیات از روی قالب به دسته ی قاشق یا چنگال منتقل شود.
4.    در این مرحله مجددا اضافات ورق بریده می شود و قطعه به شکل نهایی آن نزدیک تر می شود. برای مثال لبه ی دسته ی قاشق یا چنگال به شکل دلخواه بریده می شوند.
5.    اکنون قطعه آماده ی شکل دهی نهایی می باشد و نقوش تزئینی به وسیله ی یک پرس هیدرولیک روی دسته ی ظروف منتقل می شود.
6.    برای ساخت قاشق، پس از اینکه نقش دلخواه روی دسته قاشق منتقل شد، فرم کاسه ای قاشق ایجاد می شود. این مرحله هم به کمک دستگاه پرس و قالب مخصوص انجام می شود. شکل دهی این قسمت در دو مرحله توسط پرس صورت می گیرد و سپس قسمت های اضافی توسط پرس مخصوص، از قطعه کار جدا می شود.

7.    برای ساخت چنگال، دندانه های آن قبل از اعمال طرح روی دسته ایجاد می شوند. به این ترتیب که قسمت دندانه ها سوراخکاری می شوند به نحوی که انتهای آنها به هم متصل بماند و پس از انتقال نقش روی دسته ی کار، قسمتی که نوک دندانه ها را متصل نگه می دارد از قطعه کار جدا می شود.
8.    در آخرین مرحله قطعات پرداخت و پولیش می شوند تا لبه های تیز نداشته باشند. سپس با استفاده از انواع محلول های شیمیایی سطح آنها تمیز و براق می شود.
9.    قطعات تولید شده می توانند تحت عملیات آبکاری قرار گیرند و سطح آنها نقره اندود شود که ظاهر بیسیار زیباتری به آن ها می دهد.