فهرست موضوعات
مقدمه
آشپزی یکی از فعالیتهای خلاقانه میباشد که تجهیزات مربوط به آن در حال پیشرفت است. یکی از مسائل موجود برای آشپزی، مشکل تمیز کردن ظروف استفاده شده میباشد که این امر برای آشپرها اتلاف وقت به نظر میرسد و باعث میشود افراد از این کار شکایت کنند. توسعه ماشین ظرفشویی به از بین بردن یکنواختی و همچنین چربی و کثیفی کمک کرده است. این دستگاه بر اساس اصل ساده شستن ظروف که روی قفسههای داخل اتاقک ساخته شده از انواع ورق استیل براق قرار داده شدهاند، به وسیله جتهای متعدد آب عمل میکند. ماشینهای ظرفشویی مدرن ساخته شده با ورق استیل نگیر دارای ویژگیهایی است که برای ظروف شیشهای ظریف و ظروف بزرگ و محکم نظیر قابلمهها و تابهها مناسب است. آنچه بر روی قیمت ماشین ظرفشویی تاثیرگذار است، مکانیزم چرخههای متعدد تمیز کردن، ضدعفونی و خشک کردن و هزینه مواد اولیه شامل قطعات پلاستیکی، بردهای الکتریکی، قیمت ورق استیل نگیر و ... میباشد.
تاریخچه
مانع اصلی شستن ظروف همیشه مشکل در دسترس بودن آب بوده است. تمدنهای اولیه از تعداد و انواع محدودی از ظروف پخت و پز استفاده میکردند و آنها را برای تمیز کردن به نهرها، حوضها یا آبراههها میبردند. یکی دیگر از روشهای قدیمی، حمل آب به محل شستشوی ظرفها بوده است. اولین ماشینهای ظرفشویی از جنس ورق استیل براق در حدود سال 1850 ثبت اختراع شدند، اما این ماشینها ابزارهای بزرگی بودند که از نیروی بخار و منابع آب گرم برای شستشوی بسیاری از ظروف استفاده میکردند. در برخی مدلها، ظروف روی گهوارههایی از جنس ورق استیل نگیر قرار میگرفتند که در آب تکان میخوردند. برخی دیگر پاروهایی داشتند که آب را به اطراف ظروف میریختند و یا برخی از آنها قفسههای دایرهای داشتند که ظروف در آن قرار میگرفت و میچرخید تا آنها را در آب به گردش درآورد. مجموعهای از ملخها، محفظههای غوطهور که ظروف را حمل میکردند و پیستونهایی که آب را روی ظروف هدایت میکردند در ماشینهای ظرفشویی گنجانده شدند. بزرگترین دغدغه طراحان، مشکل خوردگی قسمتهای داخلی دستگاه بود که با استفاده از مواد مرغوب و با افزایش اندکی در هزینه ناشی از قیمت ورق استیل نگیر، مقاومت به خوردگی لازم را ایجاد نمودند.
در سال 1875، شرکتی به نامC.E.Hope-Vere ، ماشینی را تولید کرد که اسپریهای آب را به سمت ظروف هدایت میکرد. این ایده اساسی، همان چیزی است که امروزه استفاده میشود. اوّلین مدلهای کاربرد خانگی در حدود سال 1915 معرفی شدند، اما ماشین ظرفشویی تا حدود سال 1930 به طور گسترده تولید گردید و فقط به خانوادههای خصوصی فروخته میشد. ماشین ظرفشویی اتوماتیک هنوز در همه آشپزخانهها موجود نیست، اما در دهه 1970 که زنان بیشتری شروع به کار در خارج از خانه کردند، ماشین ظرفشویی به عنوان یک کالای ضروری تلقی میشود.
ساخت ماشین ظرفشویی
اجزای اصلی ماشین ظرفشویی از فولاد و پلاستیک ساخته شده است. ساختار اصلی شامل یک مجموعه قاب فولادی و یک پانل میباشد. ورقهای فولادی ضدزنگ در قطعات و اشکال موردنیاز خریداری و ساخته میشوند. هم درب و هم کابینت روکش برای مدلهای مستقل به صورت کلاف ورق فولادی خریداری میشوند که در چندین رنگ استاندارد از قبل آماده شدهاند. قفسههای نگهدارنده ظروف نیز به صورت سیم کلاف به کارخانه تحویل داده میشود. برای پوششدهی قفسهها به منظور جلوگیری از خراشیدگی ظروف، قفسهها را به شکل پودر پلی وینیل کلرید (PVC) یا نایلون در پلاستیک فرو میبرند. جعبه داخلی که قفسهها و بازوهای شستشو را نگه میدارد وان نامیده میشود. این پلاستیک به دلیل استحکام و بی اثر بودن آن مورد توجّه است. زیرا با مواد شیمیایی مانند مواد شوینده واکنش نشان نمیدهد و در برابر آب و گرما مقاوم است. بسیاری از قطعات دیگر از جمله سبد کارد و چنگال، مخزن مواد شوینده، برج شستشو و بازوهای اسپری نیز قالبگیری تزریقی هستند. موتورها، پمپها و کنترلها و اجزای الکتریکی توسط کارخانههای فرعی مطابق با طرحهای سازنده ماشین ظرفشویی ساخته می شوند.
طراحی ماشین ظرفشویی
مهندسانی که ماشینهای ظرفشویی را طراحی میکنند، علاقهمند به بهبود دو ویژگی کلیدی محصولات خود هستند. تمیز کردن کارآمد، که البته بزرگترین ویژگی بازاریابی است، اما مصرفکنندگان به دستگاههای با حداقل سروصدا نیز علاقهمند هستند. سیستمهای نظافت شامل یک برج شستشو و بازوهای پاشش آب میشوند، اما دهانهها، قدرت پمپ آب و موقعیت قفسهها نسبت به واشرها همه جز عناصر طراحی هستند. در اواخر دهه 1990، مصرفکنندگان به طور فزایندهای به ماشین ظرفشویی به عنوان ابزاری برای ضدعفونی کردن ظروف علاقهمند شدند. بنابراین تلاشهای طراحی با هدف افزودن روشهای گرمایش برای از بین بردن میکروبها انجام شده است. سازندگان روشهای مختلفی را برای بی صدا نگه داشتن ماشین ظرفشویی خود تا حد امکان اتخاذ کردهاند. به عنوان مثال، شرکتMaytag از یک موتور واحد و قدرتمند برای تمام عملیات استفاده میکند و بیرون ماشینهای خود را با عایقهای سنگین میپوشاند. در مقابل، شرکت Amana Appliances ماشین ظرفشویی خود را به دو موتور (یکی برای کارکرد پمپ آب و دیگری برای سیستم زهکشی) مجهز کرده است. قدرت هر دو موتور با هم برابر است و برای عملکرد بیصدا به عایق کمتری نیاز است. طراحی بیرونی یک مدل مستقل تا حدودی پیچیدهتر است زیرا باید کابینت بیرونی جذابی داشته باشد. معمولاً رویه ماشین ظرفشویی یک کابینت چوبی یا فلزی است.
سیدرحیم کیاحسینی