فهرست موضوعات
مقدمه
انواع ورق استیل 1.4401 و 1.4404 به ترتیب به عنوان گریدهای 316 و316L شناخته می شوند. گرید 316 یک درجه آستنیتی پس از 304 در رده تجاری است.
ورق استیل 316
ورق استیل 316 حاوی افزودنی مولیبدن است که مقاومت در برابر خوردگی را بهبود می بخشد. این امر به ویژه برای خوردگی حفره ای و شکافی در محیط های کلرید مشهور است. ورق استیل 316L، نسخه کم کربن ورق استیل 316 است که در برابر رسوب کاربید در مرز دانه ها (حساس شدن) مصون است. این خاصیت باعث می شود که برای استفاده در قطعات جوش داده شده با گیج سنگین (بیش از حدود 6 میلی متر) مناسب باشد.
فولادهای ضد زنگ 316Ti و 316H
برای کاربردهای دمای بالا باید از نوع کربن بالا، یعنی ورق استیل 316H و ورق استیل 316 درجه تثبیت شده یعنی 316Ti استفاده شود. ساختار آستنیتی ورق استیل 316 چقرمگی بسیار خوبی را حتی در دماهای برودتی ایجاد می کند.
استاندارد ASTM A240/A240M
داده‌های موجود ارائه‌شده در این استانداردها برای محصولات نوار و بخش‌های تحت پوشش EN 10088-3:2005 معمول است. استانداردهای ASTM، EN یا سایر استانداردها ممکن است همه محصولات فروخته شده را پوشش دهند. منطقی است که انتظار داشته باشیم مشخصات این استانداردها مشابه باشند اما لزوماً مشابه مشخصات ارائه شده در دیتا شیت ها نباشند.
ورق استیل 316Ti حاوی مقدار کمی تیتانیوم است. محتوای تیتانیوم معمولاً فقط حدود 0.5٪ است. اتم های تیتانیوم ساختار 316 را در دمای بیش از 800 درجه سانتی گراد تثبیت می کنند. این از رسوب کاربید در مرزهای دانه جلوگیری کرده و فلز را از خوردگی محافظت می کند. مزیت اصلی 316Ti این است که می توان آن را در دماهای بالاتر برای مدت طولانی تری بدون ایجاد حساسیت (رسوب کاربید در مرزدانه ها) نگه داشت. 316Ti خواص فیزیکی و مکانیکی مشابه گریدهای استاندارد 316 را حفظ می کند.
مقاومت در برابر خوردگی ورق استیل 316
ورق استیل 316 هنگامی که در معرض طیف وسیعی از شرایط و محیط‌های خورنده قرار می‌گیرد، مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارد. معمولاً به عنوان ورق استیل "دریایی" در نظر گرفته می شود اما در برابر آب گرم دریا مقاوم نیست. محیط های گرم کلرید می توانند باعث خوردگی حفره ای و شکافی شوند. ورق استیل 316 همچنین در معرض ترک خوردگی تنشی در بالای 60 درجه سانتیگراد است.
مقاومت حرارتی ورق استیل 316
ورق استیل 316 در سرویس متناوب تا 870 درجه سانتیگراد و در سرویس مداوم تا 925 درجه سانتیگراد مقاومت خوبی در برابر اکسیداسیون دارد. با این حال، در صورت نیاز به مقاومت در برابر خوردگی در آب، استفاده مداوم در دمای 425 تا 860 درجه سانتیگراد توصیه نمی شود. در این مورد 316L به دلیل مقاومت در برابر رسوب کاربید توصیه می شود.
در مواردی که در دماهای بالاتر از 500 درجه سانتیگراد به استحکام بالا نیاز است، ورق استیل 316H توصیه می شود.
ساخت ورق استیل 316
ساخت تمام ورق های استیل باید فقط با ابزارهای اختصاص داده شده به مواد فولادی ضد زنگ انجام شود. ابزار و سطوح کار باید قبل از استفاده کاملاً تمیز شوند. این اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از آلودگی متقاطع ورق استیل توسط فلزاتی که به راحتی خورده می شوند و ممکن است سطح محصول ساخته شده را تغییر رنگ دهند، ضروری هستند.
کار سرد ورق استیل 316
ورق استیل 316 به راحتی به صورت ترمز یا رول به قطعات مختلف تبدیل می شود. همچنین برای مهر زنی، سربندی و طراحی مناسب است، اما بازپخت پس از کار برای کاهش تنش های داخلی توصیه می شود. کار سرد باعث افزایش استحکام و سختی ورق استیل 316 می شود.
کار گرم ورق استیل 316
تمام فرآیندهای معمول کار گرم را می توان بر روی ورق استیل 316 انجام داد. از کار گرم باید در دمای زیر 927 درجه سانتیگراد اجتناب شود. محدوده دمایی ایده آل برای کار گرم 1149تا1260 درجه سانتی گراد است. برای اطمینان از مقاومت بهینه در برابر خوردگی، بازپخت پس از کار توصیه می شود.
عملیات حرارتی ورق استیل 316
ورق استیل 316 با عملیات حرارتی سخت نمی شود. عملیات محلول یا بازپخت را می توان با خنک کردن سریع پس از حرارت دادن در 1010تا1120 درجه سانتیگراد انجام داد.
ماشین کاری
ورق استیل 316 ماشینکاری خوبی دارد. قابلیت ماشینکاری را می توان با استفاده از قوانین زیر افزایش داد:
- لبه های برش باید تیز نگه داشته شوند. لبه های مات باعث سخت شدن بیش از حد کار می شوند.
- برش ها باید سبک اما به اندازه کافی عمیق باشند تا از سخت شدن کار با سوار شدن بر روی سطح مواد جلوگیری کنند.
- تراشه‌شکن‌ها باید به کار گرفته شوند تا اطمینان حاصل شود که دسته‌ها از کار خارج نمی‌شوند
- رسانایی حرارتی پایین آلیاژهای آستنیتی منجر به تمرکز گرما در لبه های برش می شود. این بدان معناست که خنک کننده ها و روان کننده ها ضروری هستند و باید در مقادیر زیاد استفاده شوند.
گردآورنده: سید رحیم کیاحسینی