ورق استیل 304 در ساخت مخزن آب

مقدمه

مخازن استیل (مخازن شده از استنلس استیل) به طور گسترده در صنایع غذایی، نوشیدنی، لبنیات و دارویی مورد استفاده قرار می گیرند. این مخازن در کارخانه های صنعتی برای ذخیره مواد شیمیایی و گازها بکار برده می شوند. اما علاوه بر موارد اشاره شده یکی از انواع مخازن که برای مصارف کشاورزی، صنعتی، تجاری و مسکونی مورد استفاده قرار می گیرد، مخزن یا تانکر آب می باشد. هنگام خرید یک مخزن قیمت، ظرفیت و شکل هندسی از جمله نکاتی است که می بایست به آن توجه نمود. اما یکی از نکاتی که اکثر مردم هنگام خرید این تانکرها به آن توجه نمی کنند، نوع متریال استفاده شده می باشد. معمولا از فولاد زنگ نزن (استنلس استیل)، فولاد کربنی، پلی اتیلن و... در ساخت تانکرهای ذخیره آب استفاده می شود. در این بین، مخزن های ساخته شده از استنلس استیل عملکرد و دوام بهتری در مقایسه با دیگر مواد دارند. ممکن است این سوال پیش بیاید که کدام رده یا رده های آلیاژی از استنلس استیل ها برای ساخت مخزن آب مورد استفاده واقع می شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که انتخاب گرید برای ساخت تانکر آب وابسته به محل کاربرد، میزان کلر آب و سفارش مشتری دارد. اما یکی از عمده ترین گریدهای مورد استفاده در ساخت مخازن آب، ورق استیل 304 می باشد. ترکیب شیمیایی ورق استیل 304 در جدول زیر ارائه شده است. همانطورکه ملاحظه می شود، این فولاد حاوی 17.5 الی 19.5 درصد کروم و 8 الی 12.5 درصد نیکل می باشد. به همین دلیل از مقاومت به خوردگی خوبی برخوردار بوده و ذخیره آب در مخازن استیل 304 عاری از آلودگی می باشد.  

فرایند تولید مخزن آب

طراحی و ساخت مخزن بر اساس نیاز و سفارش مشتری صورت می گیرد اما عموما مخزن استیل در شکل های استوانه، مکعبی، مخروطی، کروی و یا ترکیبی از این اشکال ساخته می شوند. بسیاری از تانکرهای آب به شکل استوانه ای و کروی هستند. جهت ساخت این مخازن، ورق استیل 304 در ابعاد خاصی بوسیله دستگاه های برشکاری، برش داده می شوند. سپس بوسیله دستگاه نورد تحت شکل دهی قرار گرفته تا به شکل مورد نظر در بیاید. پس از نورد و ساخت بدنه، عدسی و درب مخزن این قطعات بوسیله فرایند جوشکاری به یکدیگر متصل شده و بدین ترتیب قطعات مخزن آب مونتاژ می شوند. گنجایش تانکرهای آب ساخته شده از ورق استیل 304 بین 400 تا 34000 لیتر می باشد.   

دلایل استفاده از ورق استیل 304 در ساخت مخزن آب

همانطورکه پیش تر نیز اشاره شده تانکرهای آب ساخته شده از استنلس استیل به خاطر دوام بالایی که در انواع محیط ها دارند یک انتخاب مناسب و مقرون به صرفه برای مصارف کشاورزی، صنعتی، تجاری و مسکونی هستند. مهم نیست مخزن آب کجا باشد. چه در زیر زمین باشد چه در مزرعه در معرض آفتاب باشد یا در معرض باد و باران. اما اگر بخواهیم به طور خلاصه علل استفاده از گرید 304 در ساخت مخزن آب را بیان کنیم باید به موارد زیر اشاره کنیم:

1. مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی: استنلس استیل ها من جمله گرید 304 از دوام بیشتری نسبت به بتن، فولاد کربنی و مواد پلاستیکی برخوردار می باشند. همچنین مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون بالایی در برابر بیواسیدها و آب دارند. این ویژگی، مزیت و امتیاز بسیار مهمی برای مشاغلی که نیاز به ذخیره سازی آب و یا دیگر مواد خورنده در مخزن دارند، محسوب می شود. همچنین جداره داخلی و خارجی مخازن استیل جهت جلوگیری از خوردگی احتیاج به پوشش دهی ندارند. تانکرهای ساخته شده از ورق استیل 304 برای ذخیره سازی آب آشامیدنی مناسب هستند. اما کلر موجود در آب اگر از یک حدی بیشتر گردد می تواند منجر به وقوع خوردگی شود. فولاد زنگ نزن 304 معمولا در برابر آب اشامیدنی در دمای محیط تا میزان mg / lit 200، کلر مقاوم است. به همین دلیل در مناطق ساحلی یا دریایی که ذخیره آب می بایست در مخزن هایی صورت گیرد که مقاومت به خوردگی بیشتری دارند. معمولا در این شرایط از ورق استیل 316 برای ساخت مخازن ذخیره آب استفاده می شود. زیرا این رده آلیاژی بنابر دارابودن عنصر مولیبدن در ترکیب خود در برابر یون های کلر مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد. استنلس استیل 316 در برابر آب اشامیدنی در دمای محیط تا میزان mg / lit 1000، کلر مقاوم است.  
2. طول عمر و دوام بالا: به طور کلی مخازن ساخته شده از فولادهای زنگ نزن در آب های خالص و آلوده مقاومت خوبی در برابر سایش، خوردگی شکافی و حفره ای از خود نشان می دهند. این فولادها در برابر حرارت نیز مقاوم بوده و تابش های مضر تاثیری بر آنها ندارد. علاوه بر این، تانکرهای فولادی زنگ نزن کمتر دچار ترک خوردگی، زنگ زدگی و یخ زدگی می شوند. به همین جهت مخازن آبی که از جنس استنلس استیل ساخته شده اند از طول عمر و دوام بالاتری در مقایسه با دیگر برخوردارند.
3. قابلیت بازیافت: یکی از عمده ترین ویزگی های فولادهای زنگ نزن قابلیت بازیافت آنها می باشد. در حال حاضر اکثر مخازن ساخته شده از ورق استیل حاوی 60 الی 70 درصد مواد بازیافتی هستند. بنابراین زمانی که عمر بکارگیری یک مخزن استیل به پایان رسید می توان آن را بازیابی کرده و در چرخه تولید فولادهای های زنگ نزن و محصولات ساخته شده از این فولادها استفاده کرد.
4. بهداشتی بودن مخزن استیل: یکی از مسائلی در ساخت مخازن ذخیره آب از اهیمت بسزایی برخوردار است مسئله بهداشت و عدم آلودگی آب می باشد. مخزن های ساخته شده از موادی غیر از فولاد زنگ نزن همچون تانکرهای بتنی با اینکه از قیمت پایین تری برخوردار بوده اما غیر بهداشتی بوده و امکان رشد کپک و باکتری و همچنین نشت مواد شیمیایی در این مخازن وجود دارد. اما مخازن استیل بهداشتی هستند و تاثیر سوئی بر آب ندارند.   
5. سهولت در تحرک و جابجایی: زمانی یک مخزن جهت ذخیره آب در یک محل نصب می شود باید قابلیت جابجایی داشته باشد. زیرا باتوجه به شرایط ممکن است نیاز باشد تا جای مخزن آب تغییر پیدا کند. تانکرهای بتنی عمدتا قابلیت جابجایی ندارند و زمانی که در یک محل نصب می شوند ثابت می مانند. اما مخزن های ساخته شده از استنلس استیل این گونه نیستند. این مخازن به راحتی توسط لیفتراک جا به جا می شوند.
6. زیبایی ظاهری: تانکرهای ساخته شده از مواد پلاستیکی و فولاد کربنی از نظر زیبایی جذاب به نظر نمی رسند و پس از مدتی کدر می شوند. اما مخازن استیل پس از مدت ها سرویس دهی درخشندگی و زیبایی خود را حفظ می کند. همچنین می توان آنها را متناسب با محیط رنگ آمیزی کرد.

ورق استیل 304 با چه سطحی برای ساخت مخزن آب مناسب هستند؟

فولادهای زنگ نزن با سطوح پرداخت نهایی متفاوتی جهت بکارگیری در صنعت ارائه می شوند. قیمت ورق استیل 304 با سطح مات تک پولیش (2B) بیشترین استفاده را در ساخت مخازن استیل داشته است. 

تهیه ورق استیل 304

امروزه فولادهای زنگ نزن به عنوان ماده اولیه و پیشران بسیاری از واحدهای صنعتی همچون مخزن سازان محسوب می شوند. این فولادها در کشور تولید نشده و وارداتی هستند. بدین منظور جهت خرید ورق استیل می بایست به مجموعه های بازرگانی فعال در امر واردات استنلس استیل مراجعه نمود. شرکت های وارد کننده فولاد زنگ نزن نیز از تولیدکنندگان متفاوتی در سرتاسر دنیا این فولادها را وارد می کنند. طبیعی است که کیفیت محصولات برندهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. در میان تولید کننگان استنلس استیل در سرتاسر دنیا کمپانی های آسرینوکس، کلمبوس و اتوکمپو جزء برترین برندهای تولیدی فولاد زنگ نزن هستند. مجموعه فلزات رنگین جزء معدود شرکت های بازرگانی بوده که استنلس استیل مورد نیاز صنعتگران همچون ورق استیل 304 را از این کمپانی ها تامین می کند.